Historia kawy

Kawa ma bardzo długą i ciekawą historię. Zawsze była ceniona za niezwykłe pobudzające właściwości. Jedna z legend opowiada o stadzie bydła, które z nieznanych przyczyn nigdy nie odczuwało zmęczenia. Kiedyś pewien pasterz odkrył piękny krzew o kolorowych owocach, które zjadało to stado. Dzisiaj krzew ten nazywamy pospolicie kawowcem.

Kolebką kawy jest Afryka, a dokładniej położona na północnym-wschodzie Etiopia.

Właśnie tam, wśród licznych gór, pastwisk i lasów mieszkańcy gotowali ziarna kawowca i spożywali je z dodatkiem masła i soi. 1000 lat później, w XIII wieku, arabscy kupcy przywieźli cudowne ziarna do Jemenu. Wkrótce były już znane na całym Bliskim Wschodzie.

W 1554 roku w Stambule otwarto pierwszą kawiarnię, a Turcja stała się jednym z największych kawowych mocarstw.

Do Europy kawa dotarła w XVI wieku za pośrednictwem niemieckiego podróżnika Leonarda Rauwolfa. Na większą skalę kawę importowała Kompania Wschodnioindyjska. Wielu Europejczyków traktowało „czarny napój” nieufnie, gdyż kojarzył im się z wrogim światem muzułmańskim. Bardzo powoli kawa rozpowszechniła się na Starym Kontynencie. Pierwszą europejską kawiarnię otwarto w 1650 roku w Oksfordzie, a pierwszy specjalistyczny sklep kolonialny w Paryżu w roku 1671.

Do Polski kawa trafiła po wygranej przez Jana III Sobieskiego bitwie pod Wiedniem. Złote ziarna były czymś w rodzaju łupu wojennego odebranego Turkom. W czasach, gdy nad Wisłą arystokraci mieli pierwszą okazję spróbować „magicznego napoju”, kolonialne mocarstwa Europy prowadziły wyścig o jak największą liczbę kawowych plantacji na podległych terenach. Wydarzenia te spowodowały także znaczny wzrost zamożności europejskich miast portowych, takich jak Wenecja, Hamburg, Londyn i Brema. Kawa opanowała świat.

W dzisiejszych czasach znamy setki metod przyrządzania kawowego naparu i równie wiele sposobów uprawiania, a następnie palenia kawowych ziaren. Uprawa kawy jest głównym źródłem dochodów wielu państw na całym świecie.

Co wiemy o krzewie kawowym?

Do rodziny Coffea należy około 6000 gatunków krzewów. Owoce tylko niektórych z nich nadają się do przyrządzenia kawowego napoju. Typowy kawowiec posiada drobne białe kwiatki zapachem zbliżone do jaśminu oraz liczne czerwone owoce przerabiane później na złote ziarna.

Do produkcji kawy zbiera się owoce z dwóch odmian kawowego krzewu: Caffea Arabica i Caffea Robusta (Canephora). Caffea Arabica to najbardziej ceniony gatunek kawy, który stanowi aż 72% światowych zbiorów. Także do produkcji kawy dostępnej w naszym sklepie użyto tylko ziaren arabiki. Krzewy tej odmiany mogą osiągnąć do 15 metrów wysokości, lecz na plantacjach nie przekraczają na ogół 2,5 metra. Uprawa Coffea Arabica wymaga stabilnego klimatu, starannej pielęgnacji i położenia na wysokości 600-2000 metrów. To właśnie sadzonki arabiki przywieźli arabscy kupcy z górzystej Etiopii do Jemenu i uprawiali ją na tarasowych polach w pobliżu miast portowych. Napój otrzymywany z Coffea Arabica posiada wspaniały, aromatyczny i harmonijny smak. Ziarna są długie i okazałe, zawierają przy tym niewiele kofeiny. Arabiki używa się także do produkcji mieszanek espresso. Liczne plantacje tej odmiany kawy znajdują się w Brazylii, Kolumbii oraz niemal w całej Ameryce Środkowej. Wiele lat po przywiezieniu do Europy arabiki poszukujący przygód podróżnicy znaleźli w Kongo drugi powszechnie dziś uprawiany krzew kawowy, Coffea Robusta. Jest on ceniony za swoją odporność na wszelkiego rodzaju choroby i szkodniki. Nie potrzebuje także starannej pielęgnacji. Z tych powodów robusta jest powszechna wśród mniej doświadczonych plantatorów lub na wielkich zmechanizowanych uprawach. Jej krzewy dojrzewają znacznie szybciej niż arabika, bo tylko w osiem miesięcy. W smaku robusta jest bardziej intensywna i gorzka, a kuliste ziarna zawierają dwa razy więcej kofeiny. Rozległe uprawy Coffea Robusta znajdują się w całej Afryce, w południowej Azji oraz w Brazylii.